Umowa o pracę rządzi się takimi samymi regułami, jak każde inne zobowiązanie zawarte na wolnym rynku.
Obie strony mają pełne prawo do modyfikowania i uzupełniania treści kontraktu. Jeżeli przeprowadzone negocjacje zadowalają zarówno pracodawcę, jak i pracownika, może dojść do podpisania umowy.
Co więcej, zasada swobody umów uprawnia również do wprowadzania zmian w już istniejącym stosunku pracy. Aby jednak mogło się to stać, niezbędny jest aneks do pierwotnej umowy. Jak sporządzić taki dokument? Sprawdźmy.
Aneks do umowy o pracę – czym jest?
Aneks do umowy o pracę stanowi nowe porozumienie stron stosunku pracy (tj. pracodawcy i pracownika), który modyfikuje wcześniejsze ustalenia umowne lub wprowadza nowe. Dokument ten musi zostać obowiązkowo sporządzony co najmniej w formie pisemnej. Na to wskazuje art. 29 § 4 KP.
Wzór aneksu możesz pobrać tutaj.
Zmiana umowy o pracę wymaga zgodnego oświadczenia stron, dlatego też nie jest możliwe jednostronne aneksowanie umowy.
Pracodawca nie może po prostu poinformować pracownika, że dokonał modyfikacji jego warunków pracy i płacy.
Taka czynność nie będzie miała żadnej mocy prawnej. Pod dokumentem muszą znaleźć się podpisy obu stron stosunku pracy. Jeżeli zatem inicjatorem zmian będzie pracodawca, a pracownik nie zgodzi się na nowe warunki, dotychczasowa umowa nie może zostać zmieniona.
Takie zachowanie pracownika nie może też nieść za sobą negatywnych dla niego skutków.
Pracodawca nie może np. udzielić nagany swojemu podopiecznemu czy też zwolnić go z pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika. Aneksowanie umowy o pracę może wyjść zarówno z inicjatywy pracodawcy, jak i pracownika.
Obie strony mają do tego takie same prawa.
Z racji tego, że aneks do umowy o pracę wymaga obopólnej zgody, taka modyfikacja postanowień pracy i płacy, może być przeprowadzona również w wobec pracowników będących pod specjalną ochroną przepisów KP.
Aneksować umowę można zatem kobietom w ciąży, osobom w wieku przedemerytalnym, czy zatrudnionym przebywającym na urlopie chorobowym.
Ważne! Aneks stanowi element umowy o pracę, dlatego powinien zostać dołączony do pierwotnego dokumentu i być przechowywany razem z nim.
Jak powinien wyglądać aneks do umowy o pracę?
Z racji tego, że aneks stanowi wyłącznie zmianę niektórych postanowień dotychczasowej umowy, nie ma potrzeby spisywania nowego kontraktu, w którym powtórzone zostaną zapisy dotyczące niezmienianych warunków pracy i płacy.
Wystarczy, że dokument będzie odnosił się do zapisów kontraktowych, które mają ulec zmianie i wskazywał, na nową ich treść. Nie ma przeciwskazań, aby w aneksie dodać również dodatkowe, do tej pory nieistniejące zapisy.
O tym, o czym zawsze należy pamiętać, to aby na końcu dokumentu zawrzeć klauzule o niezmienności umowy o pracę w pozostałym zakresie. Dzięki temu uniknie się jakichkolwiek problemów interpretacyjnych aneksowanej umowy.
Co można zmienić aneksem?
Aneks do umowy o pracę korzysta z zasady swobody umów, a zatem dzięki niemu można modyfikować niemal wszystkie zapisy kontraktu.
Najczęściej zmienianymi warunkami pracy są te dotyczące:
- stanowiska;
- wysokości wynagrodzenia;
- wymiaru etatu.
Zmiana stanowiska, np. dzięki awansowi, wymaga również zmiany umowy o pracę. Można to zrobić aneksem. Jeżeli w pierwotnej umowie została zapisana jedynie nazwa stanowiska, wystarczy aneksować nazwę.
Jeżeli jednak znajduje się tam również katalog obowiązków pracowniczych związanych z wykonywaniem danej funkcji, konieczna jest również modyfikacja i tego zapisu.
Odnośnie do wynagrodzenia, to źródła zmiany wysokości pensji mogą być różne. Zmiana przepisów, awans, zmiana polityki płacowej przedsiębiorstwa, czy po prostu negocjacje pracownika z pracodawcą.
Najczęściej jednak zmiana ta jest związana z corocznymi wytycznymi co do minimalnego wynagrodzenia za pracę. Czy w tym wypadku zawsze trzeba sporządzać aneks do umowy o pracę? To zależy.
Jeżeli w umowie o pracę zapisane zostało, iż wynagrodzenie jest równe minimalnemu wynagrodzeniu obowiązującemu w danym roku, zmiana nie jest wymagana. Jeśli jednak płaca została określone w pieniądzu, czyli na umowie widnieje konkretna kwota, zmiana przepisów w sprawie najniższej krajowej, wymaga także modyfikowania umowy o pracę.
Czego nie można zmienić aneksem?
Nie ma wielu elementów umowy o pracę, których nie można zmienić aneksem. Z całą jednak pewnością nie można za pomocą aneksu wprowadzać zmian, które są sprzeczne z przepisami prawa pracy, jak np. ograniczenie praw pracowniczych zagwarantowanych w KP czy nakładanie na pracownika dodatkowych obowiązków, które nie są związane ze stanowiskiem pracy, jakie zajmuje pracownik.
To, czego nie powinno się również robić za pomocą aneksu do umowy i pracę, to zmiana czasu trwania umowy oraz zmiana umowy na czas nieokreślony w umowę na czas określony.
Co musi zawierać aneks do umowy o pracę?
Aneks do umowy o pracę nie jest skomplikowanym dokumentem. Musi on jednak posiadać pewne elementy, które są obligatoryjne dla niego.
Co zatem powinno się znaleźć w aneksie? Na pewno będzie to:
- pieczęć pracodawcy
- data i miejsce zawarcia aneksu;
- oznaczenie dokumentu, chodzi o wskazanie, iż mamy do czynienia z aneksem do umowy o pracę;
- wskazanie stron umowy;
- wskazanie umowy właściwej, której będą dotyczyły wprowadzane zmiany;
- opis modyfikowanych elementów umowy o pracę oraz treść zapisów wprowadzanych na ich miejsce;
- zastrzeżenie w przedmiocie niezmienności pozostałych warunków umowy o pracę;
- wskazanie dnia, od którego zmiany wchodzą w życie;
- podpisy stron.
Artykuł przygotowany przez naszego specjalistę Radosława Pilarskiego
Usprawnij swoją pracę,
dołącz do nas!
Możesz prowadzić kadry i płace dla 2 pracowników za darmo bez ograniczeń.
Po przekroczeniu ilości pracowników lub dodaniu nowej firmy zastanów się nad zakupem licencji.