Babciowe to program socjalny mający wspierać finansowo rodziców małoletnich dzieci. Po narodzinach dziecka często jeden z rodziców był zmuszony zrezygnować z pracy, aby zająć się pociechą.
Na pewno nie pomagały w tym brak dostępności do żłobków oraz wysokie koszty opiekunki do dziecka. Od października tego roku ma się to zmienić. Państwo zacznie wspierać aktywnych zawodowo rodziców, wypłacając im środki na opłacenie opieki dla małoletniego. Teraz ogłoszono, że program ma zostać rozszerzony również na osoby prowadzące działalność gospodarczą.
Babciowe dla przedsiębiorców wypłacane będzie pod pewnymi warunkami. Jakimi? Sprawdźmy.
Babciowe – nowy pomysł
Postawiono na aktywizację zawodową opiekunów, którzy z racji na wychowanie małoletnich dzieci nie mogli podjąć pracy.
W ogólnym zarysie program „Aktywny rodzic” ma pozwolić opiekunom nowonarodzonych dzieci na pogodzenie pracy w pełnym wymiarze z wychowaniem.
Dzięki otrzymywanym środkom rodzic może wynająć opiekunkę do dziecka, opłacić żłobek czy po prostu wynagrodzić babcię (lub dziadka) dziecka, która opiekuje się nim w czasie, kiedy rodzice są w pracy.
Babciowe – projekt ustawy
Nic nie jest jeszcze przesądzone, ale wiele wskazuje, że ustawa o wspieraniu rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowaniu małego dziecka „Aktywny rodzic” już niedługo zostanie podpisana przez prezydenta. Możemy zatem treść projektu ustawy traktować jak coś pewnego.
Jak możemy przeczytać w art. 2 ust. 1 ustawy, świadczenie „aktywny rodzic” zostało podzielone na:
- świadczenie „aktywni rodzice w pracy”;
- świadczenie „aktywnie w żłobku”;
- świadczenie „aktywnie w domu”.
Babiowe jest częścią programu „aktywni rodzice w pracy”. Wynosi ono 1500 zł miesięcznie, licząc na jedno dziecko. W przypadku gdy małoletni legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazanie konieczności stałej lub długotrwałej opieki, babciowe zostaje podwyższone do 1900 zł miesięcznie. Na to samo dziecko za dany miesiąc przysługuje tylko jedno ze świadczeń.
Ważne! Program ma wejść jeszcze w tym roku i to już w dniu 1 października.
Kto skorzysta z pomocy?
Babciowe będzie przysługiwało rodzicom dzieci – wiadomo. Ale nie przy każdym dziecku i nie dla każdego rodzica. Muszą zostać spełnione odpowiednie warunki. Otóż świadczenie będzie wypłacane na dzieci, które ukończyły 12 miesiąc życia i nie osiągnęły jeszcze 36 miesiąca.
Prościej rzecz ujmując, babciowe jest dla małoletniego między 1 a 3 rokiem życia. Maksymalna długość pobierania świadczenia to 2 lata.
Warunki wypłacania świadczenia zostały opisane w art. 7 ustawy. Jest tego sporo, jednak w skrócie wskażę, iż babciowe należy się obywatelom polskim oraz cudzoziemcom (po spełnieniu ustawowych przesłanek), którzy wychowaniem dziecka zajmują się na terenie naszego kraju. Polscy obywatele mieszkający za granicą i tam wychowujący dzieci nie będą mogli liczyć rzeczoną pomoc socjalną.
Babciowe będzie przysługiwało:
- matce albo ojcu, jeżeli dziecko wspólnie z nimi zamieszkuje i pozostaje na ich utrzymaniu. Jeżeli dziecko znajduje się pod opieką naprzemienną rodziców rozwiedzionych, żyjących w separacji lub żyjących w rozłączeniu, sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach, kwotę świadczenia ustala się każdemu z rodziców po połowie, tj. po 750 zł miesięcznie;
- opiekunowi faktycznemu dziecka;
- osobie pełniącej funkcję rodziny zastępczej albo osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka. W tym wypadku świadczenie przysługuje wyłącznie odpowiednio aktywnej zawodowo osobie pełniącej funkcję rodziny zastępczej albo aktywnej zawodowo osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka.
Należy jednak pamiętać, że omawiane świadczenie „aktywni rodzice w pracy” przysługuje jedynie w sytuacji, gdy dziecko nie zostało zapisane do żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub nie zajmuje się nim dzienny opiekun. W powyższych wypadkach należy zgłaszać chęć skorzystania z pozostałych świadczeń, tj. „aktywnie w żłobku” i „aktywnie w domu”.
Babciowe tylko, gdy wszyscy opiekunowie pracują
Świadczenie jest przeznaczone dla osób pracujących, a jeżeli mówimy o rodzicach, to oboje z nich muszą być aktywni zawodowo. Taka jest idea – dziecko pozostaje z babcią, a rodzice chodzą do pracy, zarabiają na rodzinę i płacą podatki.
Prawodawca ujął to trochę w bardziej szczegółowy sposób. Otóż zgodnie z projektem ustawy, osobie ubiegającej się lub otrzymującej świadczenie „aktywni rodzice w pracy”, która wspólnie z małżonkiem lub wspólnie z rodzicem dziecka wychowuje dziecko, albo zgodnie z oświadczeniem wspólnie z inną osobą zamieszkuje i wychowuje dziecko, świadczenie to przysługuje wyłącznie, gdy zarówno osoba wnioskodawcy, jak i osoba wspólnie z nią wychowująca dziecko, z tytułu aktywności zawodowej podlegają ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym od podstawy, której łączna wysokość wynosi nie mniej niż 100% minimalnego wynagrodzenia za pracę, przy czym podstawa, od której opłacane są składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe każdego z nich, nie może być niższa niż:
- 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w danym okresie, na który jest ustalane prawo do świadczenia „aktywni rodzice w pracy”;
- 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w danym okresie, na który jest ustalane prawo do świadczenia „aktywni rodzice w pracy” – w przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, o których mowa w ust. 4 lub w art. 18a i 18c ustawy z dnia 13 października1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.
W przypadku samotnego rodzica, aby móc liczyć na babciowe, opiekun musi podlegać ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu od podstawy, których wysokość wynosi nie mniej niż 100% minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Babciowe dla przedsiębiorców
Co w przypadku osób z własną działalnością? W końcu rodziców posiadających własne firmy lub pracujących na kontraktach B2B jest naprawdę spora grupa. Rządzący uznali, że babciowe dla przedsiębiorców również znajdzie się w ustawie.
Tak jak ma to miejsce w przypadku etatowców, tak i w tym wypadku spełnione muszą zostać określone warunki. Przede wszystkim oboje rodziców lub opiekunów musi pracować, to podstawowy warunek. Jeżeli jest spełniony, można przejść dalej.
Następnym warunkiem jest dokonanie zgłoszenia do ubezpieczenia emerytalnego i rentowego od podstawy wynagrodzenia, której łączna wysokość dla obojga rodziców wynosi co najmniej 100 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Oznacza to, że przedsiębiorcy niekorzystający z preferencyjnych stawek ZUS łapią się z automatu. Najniższa możliwa podstawa wyliczania składek wynosi 4694,40 zł, co stanowi kwotę wyższą od kwoty minimalnego wynagrodzenia (aktualnie 4242 zł).
Ważne! Jeżeli jeden z rodziców prowadzi działalność gospodarczą i opłaca „standardowe” składki ZUS, do spełnienia wymogów babciowego wystarczy, aby drugi rodzic pracował co najmniej na pół etatu.
Rodzic musi być zatem „faktycznie” aktywny zawodowo. Przedsiębiorca, który co prawda jest zarejestrowany w CEIDG, ale zawiesił swoją działalność, nie może liczyć na pomoc od Państwa.
Babciowe nie będzie przysługiwało również osobom prowadzącym tzw. działalność nierejestrowaną. W ich przypadku obowiązkiem jest jedynie opłacanie podatku dochodowego. Nie opłacają oni składek ZUS.
Babciowe dla przedsiębiorców – co z małym ZUS?
Babciowe dla przedsiębiorców w dużym stopniu zależy od opłacania składek na ZUS. Co zatem, gdy rodzic niedawno rozpoczął prowadzenie biznesu i dalej korzysta z preferencyjnych warunków?
Osoby, które korzystają z ulgi mały ZUS Plus (24 miesiące), nie muszą się martwić.
Podstawa, od której opłacane są składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wynosi tutaj co najmniej 30 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę. Jak możemy przeczytać w art. 9 ust. 1 pkt 2) ustawy, przedsiębiorcy opłacający składki w ten sposób również są objęci prawem do otrzymywania babciowego.
Inną preferencją jest ulga na start. W tym wypadku przedsiębiorcy w ogóle nie podlegają ubezpieczeniu społecznemu (płacą jedynie składki zdrowotne). Ustawodawca zdecydował, że pomimo braku składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, tacy rodzice również skorzystają ze świadczenia. Ulga na start została bowiem zrównana z małym ZUS Plus.
Artykuł przygotowany przez naszego specjalistę Radosława Pilarskiego
Usprawnij swoją pracę,
dołącz do nas!
Możesz prowadzić kadry i płace dla 2 pracowników za darmo bez ograniczeń.
Po przekroczeniu ilości pracowników lub dodaniu nowej firmy zastanów się nad zakupem licencji.