Czy pracownik zawsze musi przyjąć wypowiedzenie umowy o pracę

Wręczenie wypowiedzenia umowy o pracę to dość stresująca sytuacja. Dowiedz się, jakie obowiązki mają obie strony stosunku pracy. Sprawdź, czy według przepisów pracownik może odmówić podpisania wypowiedzenia.

Czy pracownik musi podpisać wypowiedzenie od pracodawcy?

Pracodawca może przekazać wypowiedzenie na 2 różne sposoby. Podpis pracownika nie wpływa na skuteczność dokonanego wypowiedzenia. Wystarczy, że ma możliwość zapoznać się z jego treścią.

Jednym ze sposobów jest wysyłka wypowiedzenia pocztą na adres pracownika. W tym wypadku nie ma znaczenia czy pracownik podpisze takie wypowiedzenie. Nie ma również znaczenia czy faktycznie odbierze list polecony z wypowiedzeniem. Zgodnie z przepisami takie pismo uważa się za doręczone po upływie 14 dni od pozostawienia zawiadomienia o przesyłce.

Drugą opcją jest osobiste wręczenie wypowiedzenia pracownikowi. Jeśli pracownik odmówi jego przyjęcia, to nie wpłynie to na skuteczność wypowiedzenia. Bieg wypowiedzenia zaczyna się już od chwili próby doręczenia wypowiedzenia pracownikowi.

Gdy pracownik odmówi przyjęcia dokumentu i złożenia na nim swojego podpisu, to na taką okoliczność pracodawca powinien sporządzić notatkę służbową i opisać całe zdarzenia. Dla celów dowodowych najlepiej będzie jeśli takie wypowiedzenie wręczy się na przykład w obecności innego pracownika.

Dzięki temu w razie sprawy w sądzie pracodawca może udowodnić, że zwalniany pracownik miał możliwość zapoznania się z treścią wypowiedzenia.

Wypowiedzenie umowy – kiedy oświadczenie woli będzie nieskuteczne

Pracodawca ma prawo rozwiązać umowę o pracę za wypowiedzeniem. Musi jednak przy tym respektować obowiązujące przepisy. Pewnym ograniczeniom podlegają umowy o pracę na czas określony. Zgodnie z Kodeksem pracy nie można wypowiedzieć umowy na czas określony zawartej na okres krótszy niż 6 miesięcy.

Przy umowach na czas określonych dłuższych niż 6 miesięcy istnieje możliwość rozwiązania takiej umowy za wypowiedzeniem. W tym przypadku umowa o pracę powinna zawierać zapis, który zgodnie z art. 33 Kodeksu pracy dopuści możliwość rozwiązania takiej umowy za dwutygodniowym wypowiedzeniem.

Zarówno w przypadku umów na czas określony, jak i tych na czas nieokreślony pracodawca musi uzasadnić wypowiedzenie takiej umowy. Z tego obowiązku jest zwolniony jedynie przy umowach zawartych na okres próbny.

Dodatkowo pracodawca nie może rozwiązać umowy o pracę z pracownikiem w trakcie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy.

Do tego typu okresów zaliczają się między innymi:

• urlop wypoczynkowy,
• zwolnienie lekarskie
• urlop szkoleniowy,
• urlop na żądanie,
• urlop bezpłatny.

Należy przy tym pamiętać, że zgodnie z art. 53 Kodeksu pracy długotrwała choroba może być przyczyną zwolnienia pracownika bez wypowiedzenia.

Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy również następującym osobom:

• pracownicy w ciąży,
• pracownikowi młodocianemu,
• pracownikowi w okresie ochronnym przed emeryturą,
• pracownikowi na urlopie macierzyńskim, wychowawczym lub tacierzyńskim.

Chociaż umowa o pracę na czas nieokreślony daje pracownikowi spore uprawnienia, to jednak nie chroni przez wypowiedzeniem z powodu likwidacji stanowiska pracy.

Jednak jeśli taka likwidacja była pozorna, bo przykładowo dotyczy jedynie zmiany nazwy stanowiska bez zmiany obowiązków, to zwolniony pracownik może dochodzić swoich praw w sądzie pracy.

W tym wypadku może wnioskować o przywrócenie do pracy lub wypłatę odszkodowania.

Jakie są obowiązki pracownika w przypadku wypowiedzenia umowy?

Wręczenie wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę nie powoduje, że pracownik przestaje mieć obowiązki wynikające z umowy o pracę. Nadal powinien świadczyć pracę na rzecz firmy, w której jest zatrudniony. Z tego tytułu przysługuje mu wynagrodzenie. Zachowuje też prawo do urlopu oraz prawo do korzystania ze świadczeń socjalnych.

Co prawda pracodawca może w okresie wypowiedzenia zwolnić pracownika z obowiązku świadczenia pracy. Za taki czas pracodawca nadal musi wypłacać wynagrodzenie. Jednak zgodnie z przepisami pracownik w tym czasie powinien pozostawać do dyspozycji pracodawcy. Oznacza to, że w każdej chwili pracodawca może wezwać go z powrotem do pracy.

Pracownik, który otrzymał wypowiedzenie z pracy ma też pewne przywileje. Jednym z nich jest płatne zwolnienie na poszukiwanie pracy. Stanowi o tym art. 37 Kodeksu pracy. Warunkiem jest wypowiedzenie, które trwa co najmniej 2 tygodnie.

Zarówno przy dwutygodniowym, jak i miesięcznym okresie wypowiedzenia pracownikowi przysługują dwa dni zwolnienia na poszukiwanie pracy. Natomiast jeśli okres wypowiedzenia wynosi 3 miesiące, to przysługują 3 dni wolnego na poszukiwanie pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.

Należy przy tym pamiętać, że takie uprawnienia mają wyłącznie ci pracownicy, którzy otrzymali wypowiedzenie od pracodawcy. Taki przywilej nie jest natomiast przewidziany w przypadku złożenia wypowiedzenia przez pracownika.

Pracownik, który jest w trakcie wypowiedzenia umowy o pracę musi pamiętać o tym, że pracodawca w dalszym ciągu ma prawo zastosować rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia, o ile w tym czasie zajdą przesłanki wskazane w art. 52 Kodeksu pracy.

Jeśli pracownik nie zgadza się z uzasadnieniem wypowiedzenia, to może w ciągu 21 dni od daty jego otrzymania wnieść odwołanie do sądu pracy. Nie zmieni to jednak skuteczności wypowiedzenia. Zasadne, czy nie, spowoduje rozwiązanie umowy o pracę w określonym w nim terminie.

O przywróceniu do pracy lub przyznaniu odszkodowania może zadecydować sąd pracy. Co ważne, w myśl nowych przepisów prawa pracy, jeśli sąd uzna racje pracownika, który zawnioskuje o przywrócenie go do pracy, to ma prawo nałożyć na pracodawcę obowiązek dalszego zatrudnienia pracownika i to aż do chwili prawomocnego zakończenia całego postępowania sądowego.

Konsekwencje odmowy przyjęcia wypowiedzenia umowy o pracę

Rezygnacja z przyjęcia wypowiedzenia nie jest korzystna dla pracownika. Nie chroni go to przed zwolnieniem z pracy, nie ma też wpływu na bieg okresu wypowiedzenia. Nawet pomimo braku podpisu należy uznać, że wypowiedzenie zostało skutecznie doręczone.

Jednak należy pamiętać, że odmowa podpisania wypowiedzenia przez pracownika nie może być dla pracodawcy podstawą do odmowy wydania mu jednego egzemplarza tego dokumentu. Zwalniany pracownik może zabrać swój egzemplarz, nawet jeśli nie złożył podpisu na egzemplarzu pracodawcy.

Konsekwencją stwierdzenia ważności wypowiedzenia jest rozpoczęcie biegu terminu 21 dni, w trakcie których pracownik zgodnie z art. 264 Kodeksu pracy może odwołać się od wypowiedzenia do sądu pracy.

Jeśli nie przyjmie od pracodawcy wypowiedzenia, to trudno mu będzie odnieść się do uzasadnienia, które w tym dokumencie umieścił pracodawca.

Może się też zdarzyć tak, że pracownik nie będzie chciał zabrać swojego egzemplarza wymówienia. W tym wypadku warto odnotować to w notatce służbowej. Ponieważ mógł zapoznać się z jego treścią, to nie może później wnioskować w sądzie o przedłużenie terminu na złożenie odwołania od wypowiedzenia stosunku pracy ze względu na brak wiedzy na temat powodów zwolnienia.

Co to jest wypowiedzenie umowy o pracę?

Wypowiedzenie umowy o pracę potocznie bywa nazywane wymówieniem. Zdarza się, że to pracodawca jest inicjatorem zwolnienia pracownika. Jednak Kodeks pracy przewiduje również możliwość, kiedy to pracownik składa wymówienie.

Ze względu na silniejszą pozycję pracodawcy przepisy prawa pracy nakładają na niego szczególne obowiązki. Jednym z nich jest uzasadnienie wypowiedzenia umowy o pracę. Ponadto pracownik musi mieć możliwość zapoznania się treścią tego uzasadnienia. Ma także możliwość wniesienia odwołania do sądu pracy w przypadku, gdy nie zgadza się z uzasadnieniem wypowiedzenia umowy o pracę.

Zupełnie inaczej wygląda sprawa w przypadku wypowiedzenia umowy o pracę przez pracownika. Pracownik nie musi informować pracodawcy o przyczynach takiej decyzji. Pracodawca nie może się też odwołać od takiego wypowiedzenia do sądu pracy. Jedyną możliwością jest zachęcenie pracownika do rezygnacji z rozwiązania umowy o pracę, na przykład przez przyznanie mu podwyżki.

Trzeba pamiętać, że wycofanie wypowiedzenia wymaga zgody drugiej strony. Jeśli pracownik wręczył pracodawcy wypowiedzenie, to jest ono obowiązujące dla obu stron. W przypadku zmiany zdania przez pracownika wycofanie oświadczenia o wypowiedzeniu umowy o pracę wymaga zgody pracodawcy.

Tak samo działa to w drugą stronę. Pracodawca może wycofać wypowiedzenie tylko wtedy, gdy pracownik wyrazi na to zgodę. Trzeba pamiętać, że zarówno pracodawca, jak i pracownik nie są zobowiązani do wyrażenia zgody na wycofanie wymówienia w przypadku, gdy druga strona wyjdzie z taką propozycją.

Artykuł przygotowany przez naszą specjalistę Jakuba Chmieleckiego