Ekwiwalent za urlop przysługuje pracownikowi w momencie zakończenia stosunku pracy, jeśli nie wykorzystał przysługującego mu urlopu wypoczynkowego. W takiej sytuacji niewykorzystane dni urlopu są rekompensowane w formie ekwiwalentu pieniężnego. W artykule wyjaśnimy, czym dokładnie jest ekwiwalent za urlop, komu przysługuje, jak się go oblicza oraz jakie są terminy jego wypłaty.
Czym jest ekwiwalent za urlop i komu przysługuje?
Ekwiwalent za urlop to świadczenie pieniężne, które przysługuje pracownikowi, jeśli nie zdążył wykorzystać przysługującego mu urlopu przed zakończeniem zatrudnienia. Prawo do tego świadczenia jest określone w Kodeksie pracy i dotyczy zarówno urlopu bieżącego, jak i zaległego.
Ekwiwalent wypłacany jest w sytuacjach takich jak:
– rozwiązanie umowy o pracę (bez względu na tryb zakończenia umowy);
– wygaśnięcie stosunku pracy (np. w wyniku upływu czasu umowy na czas określony);
– brak możliwości wykorzystania urlopu w trakcie trwania stosunku pracy (np. długotrwała choroba pracownika).
Warto zaznaczyć, że prawo do ekwiwalentu nie obowiązuje, jeśli po zakończeniu jednej umowy o pracę natychmiast podpisywana jest kolejna umowa z tym samym pracodawcą, a strony zgadzają się na udzielenie urlopu w czasie nowego zatrudnienia. W takich przypadkach urlop może być wykorzystany w naturze.
Współczynnik do wyliczania ekwiwalentu w 2024 roku
W 2024 roku współczynnik, który jest niezbędny do obliczenia ekwiwalentu za niewykorzystany urlop, wynosi 20,92. Współczynnik ten zmienia się co roku, zależnie od liczby dni roboczych przypadających w danym roku kalendarzowym. Oblicza się go, odejmując od liczby dni w roku liczbę niedziel, dni świątecznych oraz dni wolnych od pracy, wynikających z rozkładu tygodnia pracy, a następnie dzieląc wynik przez 12.
Przykład obliczenia współczynnika na 2024 rok:
– rok 2024 ma 365 dni;
– liczba niedziel: 52;
– liczba świąt przypadających w dni robocze: 11;
– dni wolne wynikające z pięciodniowego tygodnia pracy: 52.
365 – (52 + 11 + 52) = 250 dni roboczych. Następnie 250 dni dzielimy przez 12 miesięcy: 250 : 12 = 20,92.
Jeśli pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, współczynnik ekwiwalentu oblicza się proporcjonalnie do etatu. Przykłady:
– dla pracownika na 3/4 etatu współczynnik wynosi: 20,92 × 3/4 = 15,69;
– dla pracownika na 1/2 etatu współczynnik wynosi: 20,92 × 1/2 = 10,46.
Jak wyliczyć ekwiwalent za urlop – przykład
Wyliczenie ekwiwalentu za niewykorzystany urlop polega na ustaleniu kwoty, jaka przysługuje pracownikowi za każdy dzień niewykorzystanego urlopu. Aby obliczyć tę kwotę, należy postępować według następujących kroków:
- Ustal podstawę wymiaru ekwiwalentu – czyli przeciętne miesięczne wynagrodzenie pracownika. Uwzględnia się tu wynagrodzenie stałe oraz zmienne składniki wynagrodzenia, przysługujące za okresy nie dłuższe niż miesiąc.
- Oblicz stawkę za 1 dzień urlopu – dzieląc podstawę wynagrodzenia przez współczynnik urlopowy (w 2024 roku wynoszący 20,92).
- Ustal ekwiwalent za 1 godzinę urlopu – dzieląc stawkę za dzień przez dobową normę czasu pracy pracownika (zwykle 8 godzin).
- Pomnóż ekwiwalent za 1 godzinę przez liczbę godzin niewykorzystanego urlopu.
A teraz pokażemy w praktyce jak wyliczyć ekwiwalent za urlop. Przykład: pracownik zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy zarabia 6000 zł miesięcznie. Do wykorzystania miał 10 dni urlopu, ale skorzystał tylko z 8 dni. Pozostałe 2 dni zostaną mu zrekompensowane ekwiwalentem.
- Podstawa wymiaru ekwiwalentu: 6000 zł.
- Obliczamy, ile wynosi stawka za 1 dzień urlopu: 6000 zł / 20,92 = 287 zł.
- Obliczamy stawkę za godzinę urlopu: 287 zł / 8 godzin = 35,87 zł.
- Ekwiwalent za 2 dni niewykorzystanego urlopu: 35,87 zł × 16 godzin (2 dni × 8 godzin) = 573,92 zł.
Jeśli szukasz narzędzia, które ułatwi takie obliczenia, warto sprawdzić nasz program kadry i płace, który pozwala na szybkie i precyzyjne wyliczenie wynagrodzeń.
Jak się wypłaca ekwiwalent za urlop – terminy
Ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypłacany jest pracownikowi w dniu zakończenia stosunku pracy, niezależnie od jego trybu. Oznacza to, że ostatni dzień zatrudnienia jest jednocześnie dniem, w którym pracownik otrzymuje świadczenie za niewykorzystane dni urlopu.
Pracodawca nie może przesunąć wypłaty ekwiwalentu na późniejszy termin, np. na kolejny miesiąc czy okres rozliczeniowy. Niewywiązanie się z tego obowiązku może być uznane za naruszenie przepisów Kodeksu pracy. Jeśli ekwiwalent nie zostanie wypłacony terminowo, pracownik ma prawo ubiegać się o zaległe świadczenie przed sądem pracy.
Warto także pamiętać, że ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypłacany jest wyłącznie wtedy, gdy stosunek pracy definitywnie się zakończył. Jeśli planujesz w najbliższym czasie skorzystać z innych form urlopu, jak np. urlop bezpłatny, powinieneś wcześniej ustalić zasady jego udzielania z pracodawcą.
Podsumowanie
Ekwiwalent za urlop to ważne świadczenie pieniężne, które rekompensuje pracownikowi niewykorzystany urlop w trakcie trwania zatrudnienia. Zasady jego wyliczania opierają się na współczynniku, który w 2024 roku wynosi 20,92, oraz na normie czasu pracy i stawce godzinowej pracownika. Ekwiwalent wypłacany jest w ostatnim dniu zatrudnienia i nie może być przesunięty na późniejszy termin. Jeśli potrzebujesz więcej informacji na temat rozliczania wynagrodzeń, skorzystaj z naszego programu kadrowo płacowego lub sprawdź pozostałe artykuły o tematyce urlopów, np. jak dofinansowane są wczasy pod gruszą – te informacje mogą być przydatne w planowaniu przyszłego urlopu.
Usprawnij swoją pracę,
dołącz do nas!
Możesz prowadzić kadry i płace dla 2 pracowników za darmo bez ograniczeń.
Po przekroczeniu ilości pracowników lub dodaniu nowej firmy zastanów się nad zakupem licencji.