Nagroda jubileuszowa to gratyfikacja pieniężna do której prawo pracownicy nabywają po przepracowaniu określonego ustawowo czasu.

Uprawnienie do otrzymania nagrody związane jest z osiągnięciem konkretnego stażu pracy. Jednak dodatkowe warunki mogą ustanawiać ustawy regulujące zasady funkcjonowania określonych zawodów czy wewnątrzzakładowe przepisy.

Kto więc i kiedy nabędzie prawo do nagrody jubileuszowej?

Nagroda jubileuszowa

Niektóre grupy pracowników należące do sfery budżetowej mogą nabyć prawo do nagrody jubileuszowej. Prawo do przysługuje tylko tym grupom pracowników sfery budżetowej, którzy spełnią określone warunki.

Szczegółowe warunki nabycia uprawnień do nagrody jubileuszowej zawarte są m.in. w  Kodeksie Pracy) czy rozporządzeniu.

Ponadto regulacje związane z nabyciem uprawnień do nagrody jubileuszowej zawarte są w odrębnych ustawach i rozporządzeniach dotyczących konkretnych grup zawodowych sfery budżetowej np. tutaj czy ustawie.

Warunki otrzymania nagrody jubileuszowej

Pracownik sfery budżetowej po osiągnięciu odpowiedniego stażu pracy i spełnieniu panujących w zakładzie warunków może ubiegać się o nagrodę jubileuszową.

Dodatkowe warunki ubiegania się o nagrodę jubileuszową mogą wynikać m.in. z ustaw odnoszących się do konkretnych grup zawodowych (służba cywilna, nauczyciele, górnicy itd.), regulaminów wynagradzania czy innych dokumentów regulujących warunki otrzymania tej nagrody obowiązujących w danym zakładzie pracy.

Ustawy oraz dokumenty wewnątrzzakładowe regulują:

• wysokość nagrody,
• niezbędny staż pracy,
• inne warunki.

Niezbędny staż pracy wymagany do otrzymania nagrody jubileuszowej zależy jest jednak od konkretnej grupy zawodowej pracowników, których dotyczy ale i od wewnętrznych regulacji zakładowej.

Najczęściej pojawiają się poniżej przedstawione okresy.

Należy jednak podkreślić, iż ostateczna wysokość nagrody jubileuszowej zależy od grupy zawodowej do której przynależy pracownik. Nieco inne wysokości nagrody jubileuszowej mogą obowiązywać np. nauczycieli.

Niezwykle istotnym jest fakt, że pracownik nabędzie prawo do nagrody jubileuszowej dokładnie w dniu w którym upłynął niezbędny okres lat pracy (oczywiście jeżeli istnieją jeszcze jakieś warunki wewnątrzzakładowe to muszą one także zostać spełnione).

Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego o sygn. I PZP 16/91 z dnia 21.05.1991r. „(…) pracownik nabywa prawo do nagrody jubileuszowej w ostatnim dniu okresu zatrudnienia uprawniającego do tej nagrody.

Jeżeli więc – według uchwały – przepisy przewidują przykładowo prawo pracownika do nagrody jubileuszowej po 30 latach pracy i okres ten upływa dnia 31 sierpnia 1990 r., to pracownik nabywa prawo do nagrody w tym dniu, nie zaś dnia 1 września 1990 r.

W połączeniu z wyraźnym podkreśleniem w niej, że zgodnie z treścią art. 300 k.p. nie ma prawnej podstawy do stosowania w tej materii przepisów prawa cywilnego prowadzi to do wniosku, iż w przytoczonym przykładzie idzie o sytuację, w której pracownik podjął pracę dnia 1 września 1990 r. (…).”

Jakie okresy są wliczane do stażu pracy?

Przyznanie nagrody jubileuszowej zależne jest od stażu pracy pracownika sfery budżetowej zatrudnionego na umowę o pracę.

Do tego stażu należy więc wliczyć wszystkie okresy zatrudnienia na umowę o pracę. Wszelkie okresy to także te w czasie których pracownik przebywał na urlopie wychowawczym, pobierał zasiłki chorobowe, opiekuńcze, macierzyńskie, świadczenie rehabilitacyjne, inne zasiłki (również na skutek upadłości bądź likwidacji pracodawcy), pobierał zasiłek dla bezrobotnych nie będąc jeszcze w rejestrze dla bezrobotnych).

Praca u zagranicznego pracodawcy na podstawie umowy równorzędnej do umowy o pracę także zaliczana jest do tego stażu pracy.

Warto dodać, iż okres pracy we własnym gospodarstwie rolnym lub w gospodarstwie małżonka także w niektórych przypadkach może być brana pod uwagę.

Co więcej jeżeli pracodawca skrócił okres wypowiedzenia a sąd przyznał pracownikowi odszkodowanie to okres o który skrócono wypowiedzenie także wliczany jest do stażu pracy niezbędnego do nabycia uprawnień do nagrody jubileuszowej.

Niezbędne wyliczenia przygotujesz w programie 360 Kadry i płace

Ustalenie wysokości nagrody jubileuszowej

Pracodawca, który posiada w swoich szeregach pracownika uprawnionego do nagrody jubileuszowej ma obowiązek ustalenia podstawy do obliczenia tej nagrody.

Wysokość nagrody jubileuszowej pracodawca oblicza zgodnie z zasadami obowiązującymi dla obliczania ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.

Zasady obliczania ekwiwalentu za urlop reguluje rozporządzenie.

Ekwiwalent za niewykorzystany przez pracownika urlop wypoczynkowy oblicza się:

• dzieląc sumę miesięcznych wynagrodzeń ustalonych na podstawie 15-17 Rozporządzenia przez współczynnik urlopowy (zasada ustalania w § 19 Rozporządzenia), a następnie,
• dzieląc tak otrzymany ekwiwalent za jeden dzień urlopu przez liczbę odpowiadającą dobowej normie czasu pracy obowiązującej pracownika, a następnie,
• mnożąc tak otrzymany ekwiwalent za jedną godzinę urlopu przez liczbę godzin niewykorzystanego przez pracownika urlopu wypoczynkowego.

Podstawą do ustalenia nagrody jubileuszowej jest wynagrodzenie jakie przysługuje pracownikowi na dzień uzyskania uprawnienia do nagrody jubileuszowej.

W przypadku gdy na dzień uzyskania uprawnienia do nagrody jubileuszowej pracownik pracował na podstawie innego wymiaru czasu pracy aniżeli na dzień wypłaty to wysokość nagrody jubileuszowej pracodawca ustala w oparciu o dzień uzyskania uprawnienia do nagrody jubileuszowej.

Trzeba zaznaczyć, iż gdy pracownik osiągnie większe wynagrodzenie na dzień wypłaty będące podstawą ustalenia nagrody jubileuszowej to pracodawca wybiera te właśnie rozwiązanie a więc korzystniejsze dla pracownika.

Pracodawca ma możliwość zdefiniowania wewnętrznych kryteriów, okresów uprawniających do otrzymania nagrody jubileuszowej odmiennych od zasad ogólnych.

Warto jeszcze wspomnieć o pewnym korzystnym uregulowaniu zapoczątkowanym w zarządzeniu.

W § 9 ww. Zarządzenia prawodawca wspomina, że gdy rozwiązano stosunek pracy z uwagi na przejście pracownika:

• na emeryturę lub rentę inwalidzką w związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową albo
• na rentę inwalidzką I lub II grupy z innych przyczyn niż wypadek przy pracy lub choroba zawodowa

– pracownikowi, któremu do nabycia prawa do nagrody brakuje mniej niż 12 miesięcy, licząc od dnia rozwiązania stosunku pracy, nagrodę tę wypłaca się w dniu rozwiązania stosunku pracy.

Nie można zapomnieć o oskładkowaniu nagrody jubileuszowej

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych stanowi przychód którego definicja jest określona z kolei w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy jednak pamiętać, iż zgodnie z rozporządzeniem prawodawca wspomniał, że przychodem niestanowiącym podstawy wymiaru składek są nagrody jubileuszowe (gratyfikacje), które według zasad określających warunki ich przyznawania przysługują pracownikowi nie częściej niż co 5 lat.

Składkom ZUS na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne będą więc podlegały nagrody jubileuszowe, które przysługują pracownikowi częściej niż co 5 lat a więc pracownik nabędzie prawo do nagrody jubileuszowej w czasie krótszym niż okres 5 lat. Oczywiście musi on pamiętać o przedstawieniu dokumentacji potwierdzającej ten stan faktyczny.

Niekiedy składki ZUS nie będą naliczane w stosunku do nagród jubileuszowych do których pracownicy nabędą prawo w czasie krótszym niż 5 lat. Niemniej będzie to związane ze zmianami dokumentacji wewnątrzzakładowej regulującej nabycie prawa do nagrody jubileuszowej w czasie krótszym niż 5 lat.

Mogą mieć miejsce także i indywidualne przypadki niepodlegania pod składki ZUS nagród jubileuszowych do których prawo pracownik nabył w czasie krótszym niż 5 lat.

Kiedy powinna być wypłacona nagroda jubileuszowa?

Nagroda jubileuszowa powinna być wypłacona możliwie jak najszybciej czyli w dniu upływu niezbędnego okresu stażu pracy albo w najbliższym terminie dokonywania wypłat.

Pracownik powinien jednak pamiętać, iż jeżeli pracował w kilku zakładach pracy to dział kadrowy aktualnego zakładu pracy potrzebuje trochę czasu na przeanalizowanie dostarczonej dokumentacji udowadniającej osiągnięcie niezbędnego stażu pracy.

Niekiedy dokumentacja lub sytuacja pracownika związana ze stażem pracy jest na tyle skomplikowana, iż potrzeba więcej czasu na prawidłowe ustalenie niezbędnego do nabycia uprawnień do nagrody jubileuszowej stażu pracy.

Kilka nagród jubileuszowych?

Czasem zdarza się, iż pracownik nabywa prawo do kilku nagród jubileuszowych.

Jeżeli pracownik ma prawo do kilku nagród jubileuszowych wtedy mimo wszystko może otrzymać tylko jedną nagrodę jubileuszową. Jednakże będzie to nagroda o najwyższej wartości pieniężnej.

Artykuł przygotowany przez naszego specjalistę Krzysztofa Ulickiego