Planując zlecenie określonych prac innemu podmiotowi, należy się uzbroić w cierpliwość. Rzadko bowiem kiedy ich przebieg będzie zgodny z naszymi oczekiwaniami.

Zaistniałe problemy nie będą jednak problemem, jeżeli sporządzona i podpisana przez obie strony zostanie umowa o dzieło. Określa ona rodzaj prac, wynagrodzenie za ich wykonanie oraz termin ich zakończenia.

Jedynie posiadając dobrze skonstruowaną umowę, zamawiający może mieć pewność, że żadna niespodziewana sytuacja nie skończy się dla niego niekorzystnym wynikiem.

Umowa o dzieło – krótka charakteryzacja

Umowa o dzieło określają przepisy art. 627-646 KC. Umowa zawierana jest między zlecającym dzieło i przyjmującym zlecenie wykonania dzieła, tj. wykonawcą. Wykonawca zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający – do zapłaty odpowiedniego wynagrodzenia.

Umowa o dzieło jest umową rezultatu. Zatem przedmiotem umowy musi być czynność dająca konkretny efekt. Może chodzić o wytworzenie przedmiotu, jego przerobienie lub naprawę przedmiotu już istniejącego. Umowa może dotyczyć zarówno dzieła materialnego, jak np. szafy pod zabudowę, jak i niematerialnego, np. wykonania logotypu firmy.

W odróżnieniu od umowy o pracę bądź zlecenie, umowa o dzieło daje duża swobodę Wykonawcy.

Może on pracować nad dziełem w dowolnym miejscu i czasie, nie musi nawet wykonywać go osobiście.

Ten ostatni aspekt może być jednak zmodyfikowany w umowie. Jest tak, gdyż często zlecający decyduje się na „zakup” konkretnego dzieła wyłącznie dlatego, że ma zaufanie właśnie do danego wykonawcy i nie chce, aby wykonywała je nieznana mu osoba trzecia.

Ważne! Z uwagi na to, że celem umowy o dzieło jest osiągnięcie określonego rezultatu, wykonawca zawsze odpowiada za wady wykonanego dzieła z tytułu rękojmi.

Odpowiedzialność wykonawcy jest jednak wyłączona, jeżeli wada dzieła powstała z przyczyny tkwiącej w materiale dostarczonym przez zamawiającego.

Wzór umowy możesz pobrać tutaj.

Odstąpienie od umowy o dzieło

Przepisy KC określają szereg sytuacji, kiedy strony umowy mogą od niej odstąpić.

Zlecający ma do tego prawo w przypadku, gdy:

• dzieło zawiera wady, których nie da się usunąć;
• wykonawca spóźnia się z rozpoczęciem lub ukończeniem dzieła w taki sposób, że bardzo prawdopodobne jest, iż nie odda go Zamawiającemu w przewidzianym w umowy terminie;
• wykonawca tworzy dzieło w sposób wadliwy, niezgodny ze sztuką lub sprzeczny z wytycznymi zamawiającego i umową i nie reaguje na wezwanie zamawiającego do zmiany sposobu wykonania dzieła, lub naprawy już zaistniałych w nim wad;
• dzieło nie zostało ukończone i oddane zamawiającemu w terminie.

Wykonawca z kolei jest uprawniony do odstąpienia od umowy jedynie w przypadku, gdy wykonanie dzieła wymaga współdziałania zamawiającego, a ten takiej współpracy odmawia.

Jeżeli zamawiający odstępuje od umowy bez konkretnego powodu i nie z winy wykonawcy, wtedy zobowiązany zostaje do zapłacenia umówionego wynagrodzenia, pomniejszonego o to, co wykonawca zaoszczędził poprzez niewykonanie dzieła.

Umowa o dzieło – najważniejsze jej elementy

Właściwe sporządzenie umowy o dzieło jest bardzo istotne z punktu widzenia interesów obu stron. Bez odpowiednich zapisów, mogą bowiem mieć oni problem wyegzekwowania swoich praw, w przypadku, gdyby doszło między nimi do konfliktu.

Umowa o dzieło powinna posiadać co najmniej takie elementy jak:

1. data i miejsce zawarcia umowy;
2. strony – umowa o dzieło może zostać zawarta między osobami fizycznymi, osobami prawnymi czy między osobą fizyczną i osobą prawną. Wszystkie konfiguracje są tu możliwe. Określenie stron umowy, poprzez wskazanie ich danych, powinno być na tyle szczegółowe, aby w razie potrzeby nie było problemu z ich identyfikacją. W przypadku konsumentów będą to: imię, nazwisko, adres zamieszkania i PESEL. Z kolei w przypadku przedsiębiorcy potrzebne będą takie dane jak: nazwa firmy, adres siedziby, KRS (o ile został nadany) NIP oraz dane osoby reprezentującej przedsiębiorstwo (imię, nazwisko, adres zamieszkania, PESEL).
3. przedmiot umowy – przedmiotem umowy mogą być rzeczy materialne i niematerialne. Zasadą jest jednak, że rzeczy te muszą dopuszczone do obiegu (muszą być legalne). Opis przedmiotu zamówienia powinien zawierać wszystkie istotne ustalenia w zakresie wykonania dzieła.
4. wynagrodzenie – może ono zostać określone na dwa różne sposoby, tj.:

1. ryczałtowo – kwota wynagrodzenia zostaje ustalona z góry;
2. kosztorysowo — podstawą ustalenia wynagrodzenia jest spis prac wchodzących w zakres wykonania dzieła oraz ich koszty.

1. termin zakończenia wykonywania dzieła i odbiór – strony powinny ustalić konkretną datę, do której należy ukończyć dzieło oraz zasady jego odbioru (m.in. miejsce odbioru).
2. kara umowna – nie jest to element obligatoryjny, ale naprawdę warto go umieścić w treści kontraktu. Dzięki tej klauzuli wierzyciel (zazwyczaj zamawiający) ma szansę na naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego poprzez zapłatę określonej sumy. Kary umownej nie można nałożyć na zobowiązanie do wypłaty wynagrodzenia. W tym przypadku zastosowanie ma instytucja odsetek za opóźnienie.
3. podpisy stron umowy.

Prócz powyższych, najistotniejszych, elementów umowy, strony mogą także wprowadzić do niej zapisy o:

• zaliczce;
• sposobie dostarczenia materiałów i narzędzi niezbędnych do wykonania dzieła;
• zakazie wykonania dzieła przez osoby trzecie;
• odszkodowaniu za szkody wyrządzone jednej ze stron przez drugą stronę;
• zachowania tajemnicy przedsiębiorstwa.

Artykuł przygotowany przez naszego specjalistę Radosława Pilarskiego