Umowa o podnoszeniu kwalifikacji zawodowych – wzór z opisem

Pracownik dla pracodawcy powinien stanowić pewnego rodzaju lokatę. Im więcej w niego zainwestuje, tym więcej będzie mógł dzięki niemu zarobić.

Jeden wykwalifikowany i doświadczony pracownik jest bowiem w stanie zastąpić kilka mało ambitnych osób na tym samym stanowisku. Co zatem zrobić, aby pozyskać takiego zatrudnionego?

Należy ułatwiać mu podnoszenie swoich umiejętności oraz pokryć koszty szkolenia. Przedsiębiorca powinien się jednak zabezpieczyć. Najlepsza w tym przypadku będzie umowa o podnoszeniu kwalifikacji zawodowych.

Pracownik ma prawo podnosić swoje kwalifikacje, ale pracodawca nie musi się na to zgodzić

O ile pracownik ma ustawowe prawo do podnoszenia swoich kwalifikacji zawodowych, to do uzyskania profitów z tym związanych wymagana jest zgoda pracodawcy. Bez tego nie może on liczyć ani na przysługujący mu urlop szkoleniowy, ani na zwrot kosztów szkolenia.

Wyrażenie zgody przez pracodawcę możliwe jest również w trakcie trwania szkolenia. Jeżeli pracownik poinformuje go o fakcie podnoszenia swoich kwalifikacji, ten może zdecydować się, pomóc swojemu podopiecznemu, zawierając z nim umowę o podnoszeniu kwalifikacji zawodowych.

Wtedy pracownik może liczyć na urlop szkoleniowy oraz pokrycie kosztów nauki.

Urlop na zajęcia szkoleniowe

Zanim o pieniądzach, to omówmy kwestię dni wolnych. Urlop przysługuje pracownikowi w dni pracy – według obowiązującego pracownika harmonogramu. Jeżeli szkolenie odbywa się w weekendy niepracujące, z oczywistych względów urlop nie jest przewidziany.

Co istotne, pracodawca nie może zmniejszać wynagrodzenia za czas, kiedy ten przebywa na szkoleniu. Pracownikowi przysługuje prawa do standardowego wynagrodzenia.

Podnoszenie kwalifikacji zawodowych uprawnia pracowników do urlopu szkoleniowego, który przysługuje w wymiarze:

• 6 dni – dla pracownika przystępującego do egzaminów eksternistycznych;
• 6 dni – dla pracownika przystępującego do egzaminu maturalnego;
• 6 dni – dla pracownika przystępującego do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe;
• 21 dni w ostatnim roku studiów – na przygotowanie pracy dyplomowej oraz przygotowanie się i przystąpienie do egzaminu dyplomowego.

Czy pokrycie kosztów szkolenia to obowiązek pracodawcy?

Zwrot kosztów lub ich pokrycie nie jest obowiązkiem pracodawcy, jest to jego uprawnienie. Może on zatem w sposób dowolny ukształtować świadczenia, jakie otrzyma szkolący się pracownik, lub może nie zrobić tego wcale.

Wśród kosztów możemy wyodrębnić opłaty za:

• kształcenie;
• materiały naukowe;
• przejazdy;
• zakwaterowanie

Jeżeli ponoszenie opłat za szkolenie jest fakultatywne, to pracodawca może zdecydować się np. jedynie na pokrycie wydatków związanych z samym kursem. Wówczas koszty podręczników, dojazdu i ewentualnie zakwaterowania pozostają w gestii pracownika.

Umowa o podnoszeniu kwalifikacji zawodowych — charakter

Umowa o podnoszeniu kwalifikacji zawodowych jest zawierana w celu zabezpieczenia interesów obu stron. Pracownik może liczyć na benefity, natomiast pracodawca będzie miał gwarancję, że zatrudniony dokończy szkolenie i nie ucieknie zaraz do konkurencji.

Jak wskazałem wyżej, ten rodzaj zobowiązania nie ma charakteru obowiązkowego. Pracodawca może nie potrzebować pracownika o wyższych kwalifikacjach, przez co ponoszenie kosztów jego szkolenia w ogóle nie będzie go interesowało.

Umowa ta jest tak naprawdę potrzebna jedynie gdy pracodawca zamierza zobowiązać pracownika do pozostania w zatrudnieniu po ukończeniu podnoszenia kwalifikacji.

W innym wypadku nawet przy pokrywaniu kosztów nauki wystarczy jednostronne świadczenie pracodawcy. Pracownik nie ma wtedy żadnych zobowiązań wobec przełożonego, przez co jego podpis na dokumencie nic nie zmieni.

Ważne! Zobowiązanie pracownika do pozostawania w zatrudnieniu po ukończeniu podnoszenia kwalifikacji zawodowych może trwać maksymalnie 3 lata. Wskazanie czasu dłuższego z mocy prawa jest skracane do lat 3.

Jeżeli jednak obie strony mają się zobowiązać do określonego działania, wówczas – dla celów dowodowych – należy zawrzeć umowę w formie pisemnej lub dokumentowej (np. mailowej).

Niedochowanie takiej formy nie skutkuje jej nieważnością, stronom jednak będzie o wiele trudniej udowodnić swoje racje i egzekwować je w sądzie.

Jak wskazują przepisy KP, umowa szkoleniowa nie może zawierać postanowień pogarszających sytuację pracownika w stosunku do minimalnego poziomu określonego w przepisach art. 103¹–103⁵.

Nie można zatem w treści umowy określić mniejszego wymiaru urlopu szkoleniowego, ustalić dłuższego okresu odpracowania niż 3 lata, czy zobowiązać pracownika do zwrotu kosztów szkoleniowych w innych przypadkach niż wymienione w KP.

Wzór umowy do pobrania TUTAJ.

Kiedy pracownik będzie musiał zwrócić koszty?

Nie ma potrzeby w umowie określać sytuacji, kiedy pracownik będzie musiał zwrócić koszty szkolenia, gdyż te są wskazane w KP. Warto jednak to zrobić, aby pracownik miał świadomość, za jakie zdarzenia będzie on odpowiadał przed pracodawcą finansowo.

Co istotne, przepisy prawa pracy nie pozwalają regulować umownych zasad, które mogłyby pogarszać sytuację pracownika w stosunku do minimalnego poziomu określonego KP. Zatem możliwe jest, że umowa złagodzi poniższe reguły zwrotu kosztów szkoleniowych.

Pracownik będzie zobowiązany do zwrotu kosztów poniesionych przez pracodawcę, jeżeli:

• bez uzasadnionych przyczyn nie podejmie podnoszenia kwalifikacji zawodowych albo przerwie ich podnoszenie;
• pracodawca rozwiąże z nim stosunek pracy bez wypowiedzenia z jego winy, w trakcie podnoszenia kwalifikacji zawodowych lub po jego ukończeniu, w ustalonym okresie odpracowania – nie dłuższym jednak niż 3 lata;
• w trakcie podnoszenia kwalifikacji zawodowych lub w okresie odpracowywania rozwiąże stosunek pracy za wypowiedzeniem, za wyjątkiem wypowiedzenia umowy o pracę z powodu mobbingu w miejscu pracy;
• w trakcie podnoszenia kwalifikacji zawodowych lub w okresie odpracowywania rozwiąże stosunek pracy bez wypowiedzenia z winy pracodawcy, lub z powodu orzeczonego przez lekarza szkodliwego wpływu wykonywanej pracy na zdrowie czy też z powodu mobbingu, mimo braku zaistnienia przyczyn określonych w tych przepisach.

Koszty powinny być zwrócone w wysokości proporcjonalnej do:

• okresu zatrudnienia po ukończeniu kwalifikacji zawodowych, lub
• okresu zatrudnienia w czasie ich podnoszenia.

Artykuł przygotowany przez naszego specjalistę Radosława Pilarskiego