Urlop macierzyński po utracie ciąży

Poronienie jest niezwykle bolesnym doświadczeniem dla każdej kobiety. Poza fizycznymi i psychicznymi skutkami, kobiety mierzą się z innymi wyzwaniami, w tym także z powrotem do pracy.

Polskie prawo przewiduje pewne prawa przysługujące kobietom po utracie ciąży, które mają na celu zapewnienie odpowiedniego wsparcia i ochrony w miejscu pracy.

Poronienie – jakie prawa ma kobieta w pracy?

Kobiecie po poronieniu, w tym po poronieniu na wczesnym etapie ciąży przysługuje prawo do pełnopłatnego urlopu macierzyńskiego w wymiarze 8 tygodni.

Art. 180’1 ust. 1 ustawy kodeks pracy

„W razie urodzenia martwego dziecka lub zgonu dziecka przed upływem 8 tygodni życia, pracownicy przysługuje urlop macierzyński w wymiarze 8 tygodni po porodzie, nie krócej jednak niż przez okres 7 dni od dnia zgonu dziecka. Pracownicy, która urodziła więcej niż jedno dziecko przy jednym porodzie, przysługuje w takim przypadku urlop macierzyński w wymiarze stosownym do liczby dzieci pozostałych przy życiu.”

Prawo do urlopu macierzyńskiego po stracie dziecka zapewnia czas niezbędny kobiecie po traumatycznym przeżyciu, jakim jest poronienie przed powrotem do obowiązków pracowniczych.

Niestety, formalności związane z uzyskaniem urlopu po poronieniu sprawiają, że wiele kobiet rezygnuje z prawa do 8-tygodniowego urlopu po utracie ciąży i decydują się na zwykłe zwolnienie lekarskie lub wracają do pracy bezpośrednio po poronieniu, narażając się na dodatkowe obciążenie psychiczne związane z nieprzepracowaną traumą i stresem w pracy.

Należy podkreślić, że zwolnienie chorobowe jest rozwiązaniem mniej korzystnym zarówno dla kobiety jak i pracodawcy, a zyskuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Wynika to z tego, że w trakcie L4 kobiecie po poronieniu przysługuje przysługuje jedynie 80 % wynagrodzenia, a pierwsze 33 dni zwolnienia lekarskiego w roku płacone są przez pracodawcę w formie wynagrodzenia chorobowego.

Przysługujące kobiecie po utracie ciąży tygodniu urlopu macierzyńskiego jest natomiast płatny w wysokości 100 % i od początku jest wypłacany przez ZUS.

Jakie formalności należy spełnić w celu uzyskania urlopu macierzyńskiego po utracie ciąży?

Dla celów dokumentacji medycznej w związku z rozporządzeniem Ministra Zdrowia w sprawie rodzajów, zakresu i wzorów dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania z poronieniem mamy do czynienia w przypadku ciąży do 22 tygodnia, a z martwym urodzeniem w przypadku ciąży od 22 tygodnia.

Jednocześnie w przypadku straty dziecka szpital ma obowiązek wydać Kartę martwego urodzenia.

Po utracie dziecka szpital wydaje kobiecie Kartę martwego urodzenia. Następnie Karta martwego urodzenia należy dostarczyć do Urzędu Stanu Cywilnego, który na tej podstawie wystawia akt urodzenia dziecka z adnotacją o martwym urodzeniu.

Akt urodzenia z odpowiednią adnotacją o urodzeniu martwym kobieta dostarcza pracodawcy z wnioskiem o urlop macierzyński i dopiero wtedy uzyskuje prawo do urlopu macierzyńskiego po utracie dziecka.

Poza rejestracją dziecka w Urzędzie Stanu Cywilnego i urlopem macierzyńskim po poronieniu, kobieta po utracie ciąży ma także prawo do pochówku dziecka czy zasiłku pogrzebowego.

Ze względu na trudną do przejścia po poronieniu biurokrację kobiety często nie egzekwują swojego  prawa do urlopu macierzyńskiego po utracie ciąży i wybierają prostsze i mniej obciążające psychicznie dla nich rozwiązanie w postaci zwykłego L4.

Uzyskanie zwolnienia lekarskiego nie wiąże się z powodującymi dodatkowy ból formalnościami do spełnienia w celu uzyskania Karty martwego urodzenia ze szpitala, a następnie aktu urodzenia dziecka z adnotacją o martwym urodzeniu z Urzędu Stanu Cywilnego i dostarczeniu go pracodawcy wraz z wnioskiem o urlop macierzyński po poronieniu.

Część kobiet po poronieniu nawet nie jest świadoma, ze przysługuje im prawo do 8-tygodniowego urlopu po poronieniu, dla innych formalności są zbyt obciążające psychicznie, a jeszcze inne nie chcą informować pracodawcy o poronieniu.

Dodatkową trudnością dla kobiet, które poroniły na stosunkowo wczesnym etapie ciąży w celu wyegzekwowania prawa do urlopu macierzyńskiego po poronieniu jest fakt, że Karta martwego urodzenia zawiera rubrykę „płeć”, co oznacza że szpital może wystawić Kartę martwego urodzenia dopiero wtedy, gdy znana jest płeć dziecka.

Przy czym do określenia płci dziecka w przypadku poronień do 16-tego tygodnia ciąży konieczne są badania DNA, których koszt nie jest pokrywany przez NFZ.

Jest to zatem nie tylko dodatkowy ból dla kobiety po poronieniu, ale jeszcze obciążenie finansowe.

Przykład

Pani Anna zatrudniona w ramach umowy o pracę w firmie marketingowej była w 18. ciąży, kiedy doznała poronienia.

W związku z utratą cięży będącym dla Pani Anny bolesnym przeżyciem, pracownica chce wnioskować o udzielenie 8-tygodniowego urlopu macierzyńskiego po poronieniu. Czy Pani Anna ma prawo do tego urlopu, skoro utrata ciąży nastąpiła przed upływem 22-go tygodnia ciąży?

Pani Anna ma prawo do urlopu macierzyńskiego po poronieniu, jednak aby go uzyskać musi dopełnić stosownych formalności.

Szpital po utracie dziecka powinien wydać Pani Annie Kartę martwego urodzenia, którą pracownica powinna dostarczyć do Urzędu Stanu Cywilnego, który na tej podstawie wystawia akt urodzenia dziecka z adnotacją o martwym urodzeniu.

Następnie ten akt urodzenia z adnotacją, o martwym urodzeniu Pani Anna powinna dostarczyć do pracodawcy wraz z wnioskiem o urlop macierzyński po poronieniu.

Artykuł przygotowany przez naszą specjalistkę Karolinę Szopę