W czasie naszej aktywności zawodowej wiele razy będziemy chwalić się swoją umową o pracę i wysokością wynagrodzenia. Nie dlatego, że tego będziemy chcieli, ale dlatego, że będzie to konieczne do uzyskania określonego świadczenia czy też zobligują go do tego organy administracyjne lub sądy.
Zawsze kiedy od pracownika wymagane jest zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach, ten powinien się udać do swojego pracodawcy. Ciężko jest znaleźć jednoznaczną podstawę prawną żądania wydania takiego dokumentu, jednakże jest to obowiązek pracodawcy i uchylanie się od niego może stanowić przejaw naruszenia praw pracowniczych. Sprawdźmy zatem, jak powinien wyglądać taki dokument i w jakim terminie powinien być on wystawiony.
Do czego wymagane jest zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach?
Zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach stanowi podstawowy dokument poświadczający fakt posiadania umowy o pracę oraz potwierdza wysokość wynagrodzenia uzyskiwanego w ostatnich miesiącach.
Stanowi nie tylko informację, ale również gwarancję stabilności finansowej. Jest to istotne w szczególności dla banków, które muszą mieć pewność, że ich klient będzie w stanie wywiązywać się z zaciągniętych zobowiązań.
Nie tylko jednak instytucje finansowe mogą żądać przedstawienia omawianego zaświadczenia przy udzielaniu pożyczek, kredytów, leasingów czy sprzedaży na raty.
Może to być również organ rentowy przy wyliczaniu wysokości emerytury renty, zasiłku lub innego świadczenia socjalnego.
Taki dokument do wglądu może chcieć również sąd w trakcie postępowania rozwodowego oraz alimentacyjnego. Zaświadczenie przyda się także przy zapisywaniu dzieci do żłobków i przedszkoli – trudna sytuacja rodziców daje pierwszeństwo przy rekrutacji.
Zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach – co z tą podstawą prawną?
Ciężko szukać przepisu prawa, który wprost wskazuje na obowiązek pracodawcy wydania zaświadczenia o zatrudnieniu i zarobkach. Nie oznacza to jednak, że w takiej sytuacji pracodawca nie musi reagować na żądanie pracownika o wydanie takiego dokumentu.
Wręcz przeciwnie, jest to jego obowiązek. Brak przedłożenia informacji o zatrudnieniu i wysokości wynagrodzenia może być potraktowane jako przejaw naruszenia praw pracowniczych. Co więcej, pracownik, który nie otrzymał wnioskowanego potwierdzenia, ma prawo udać się do sądu z roszczeniem jego wydania.
To samo tyczy się sytuacji, gdy zaświadczenie jest wystawione nieprawidłowo. Jeżeli przez błąd pracodawcy pracownik otrzymał niższe świadczenie niż to mu przysługujące, ma prawo żądać w sądzie wypłaty odszkodowania.
Do powyższego problemu odniósł się zresztą Sąd Najwyższy, wskazując, iż wprawdzie w KC brak jest wyraźnego przepisu, który nakładałby na pracodawcę generalny obowiązek udzielania pracownikowi informacji istotnych w aspekcie jego praw, obowiązków i odpowiedzialności, ale może być on wywodzony z szeregu jego postanowień, takich, chociażby jak to, że pracodawca jest zobowiązany do zaznajamiania pracowników z ich podstawowymi uprawnieniami (art. 94 pkt 1 KP), stosować obiektywne i sprawiedliwe kryteria oceny pracowników oraz wyników ich pracy (art. 94 pkt 9 KP), wpływać na kształtowanie w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego (art. 94 pkt 10 KP), wydać świadectwo pracy (w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy — art. 97 § 1 KP), czy też szanować godność i inne dobra osobiste pracownika (art. 11 zn.1 KP).
Regulacje tego typu, jak również ogólne założenia, na których oparte jest całe ustawodawstwo pracy, pozwalają na konstruowanie ogólnego obowiązku pracodawcy dbania o dobro pracownika (a co najmniej respektowania tego dobra), podobnie do obowiązku pracownika, jakim jest dbanie o dobro zakładu pracy (art. 100 pkt 4 KP).
W ramach tego ogólnego obowiązku pracodawcy mieści się m.in. jego powinność dostarczania pracownikowi informacji i dokumentów (świadectwa pracy, zaświadczeń o stażu pracy itp.) istotnych z punktu widzenia realizacji stosunku pracy. (por. postanowienie SN z dnia 16 września 1999 roku, sygn. akt: I PKN 331/99).
W jakiej formie pracownik powinien wnioskować o wydanie zaświadczenia?
Jak łatwo się domyślić, jeżeli w KP zabrakło podstawy prawnej żądania, próżno również szukać informacji o formie wniosku pracownika o wydanie zaświadczenia o zatrudnieniu i zarobkach.
Z racji tego, że ustawodawca nie wskazał na konkretną formę, uznaje się, że każda z nich będzie prawidłowa.
Może być to wniosek złożony na piśmie, przesłany w wiadomości email, smsie, czy w innym komunikatorze internetowym. Równie dobrze pracownik może takie żądanie wyrazić ustnie. To również będzie wiązało pracodawcę.
Załóż darmowe konto
Rejestracja darmowego konta zapewnia dostęp do w pełni funkcjonalnej wersji programu (nie jest to wersja demonstracyjna), w której możesz prowadzić kadry i płace dla 2 pracowników za darmo bez ograniczeń.
Jeśli masz już konto w 360ksiegowosc.pl to nie musisz zakładać konta drugi raz, zaloguj się do kadr i płac używając tego samego maila i hasła.
Po przekroczeniu ilości pracowników lub dodaniu nowej firmy zastanów się nad zakupem licencji.
Rozpocznij już teraz!
Co powinno zawierać zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach?
Zaświadczenie o zatrudnieniu o zarobkach powinno posiadać informacje o… zatrudnieniu i zarobkach.
To jednak nie jest wszystko, o co może wnioskować pracownik. Może on żądać również udzielenia informacji o stanowisku i charakterze świadczonej przez niego pracy, o okresach składkowych i nieskładkowych, o wysokości przychodu stanowiącego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, czy też o wysokości wypłaconych wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy.
Mimo że nie ma jednego schematu tworzenia omawianego dokumentu, warto zawrzeć w nim wszystkie najważniejsze dane o zatrudnieniu.
Co zatem powinno znaleźć się w zaświadczeniu? Przede wszystkim:
- data rozpoczęcia pracy;
- miejsce pracy;
- rodzaj umowy (umowa o pracę na okres próbny, czas określony, czas nieokreślony);
- stanowisko i charakter pełnionej pracy;
- wysokość wynagrodzenia podana w kwocie netto i brutto;
- informację o zajęciach komorniczych i administracyjnych;
- informację w przedmiocie przebywania pracownika w okresie wypowiedzenia umowy o pracę.
Ile czasu ma pracodawca na wystawienie zaświadczenia?
Tutaj również nie mamy informacji o terminie na wystawienie takiego dokumentu.
Wydaje się jednak, że pracodawca powinien wykonać to niezwłocznie, czyli w pierwszym wolnym terminie.
Należy pamiętać bowiem, że nieuzasadnione zwlekanie z udzieleniem zaświadczenia o zatrudnieniu i zarobkach jest działaniem wbrew interesom pracownika.
Przez jaki okres zaświadczenie o zatrudnieniu jest ważne?
Zaświadczenie będzie ważne przez taki okres, jaki dana instytucja czy organ uzna za stosowne.
Nie ma odgórnego terminu, dlatego też decyduje o tym indywidualny podmiot. Zazwyczaj takie zaświadczenie nie może być starsze niż 3 miesiące. Tak przynajmniej jest w większości instytucji finansowych oraz urzędów.
Artykuł przygotowany przez naszego specjalistę Radosława Pilarskiego
Usprawnij swoją pracę,
dołącz do nas!
Możesz prowadzić kadry i płace dla 2 pracowników za darmo bez ograniczeń.
Po przekroczeniu ilości pracowników lub dodaniu nowej firmy zastanów się nad zakupem licencji.